با عرض سلام خدمت کاربران چیتاسافت. خوشحالیم که همراه ما هستید با اولین مطلب از سری آموزش جاوا اسکریپت.
چرا آموزش جاوا اسکریپت ؟
آموزش جاوا اسکریپت برای یک طراح وبسایت اهمیت زیادی دارد. چون یکی از سه زبانی است که هر توسعه دهنده وبسایتی باید بداند:
- HTML برای مدیریت و تعیین محتوای وبسایت.
- CSS برای تعیین ظاهر صفحات وب.
- و جاوا اسکریپت برای تعیین رفتار صفحات وب.
در سری مطالب آموزش جاوا اسکریپت، از مبتدی ترین مفاهیم جاوا اسکریپت تا نحوه تعامل آن با HTML و CSS را برایتان توضیح خواهیم داد.
آیا می دانستید؟
جاوا اسکریپت و جاوا دو زبان کاملا متفاوت هستند و هیچ ربطی به یکدیگر ندارند.
جاوا اسکریپت در سال ۱۹۹۵ توسط Brendan Eich اختراع شده و در سال ۱۹۹۷ به استاندارد ECMA تبدیل شد.
در واقع نام اصلی این زبان برنامه نویسی ECMAScript است.
کارکرد اصلی زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت از همان ابتدا “زنده کردن صفحات وب” بود. به همین دلیل بود که LiveScript را به عنوان اولین نام رسمی آن انتخاب کردند.
جاوا اسکریپت چگونه کار می کند؟
در حال حاضر جاوا اسکریپت نه تنها در مرورگر اجرا می شود، بلکه در هر دستگاهی که یک برنامه به نام JavaScript Engine روی آن نصب باشد، قابل اجراست.
همه مرورگر ها یک Engine برای جاوا اسکریپت در خود دارند. این Engine یا موتور بعضاً JavaScript virtual machine (موتور مجازی جاوا اسکریپت) نیز خوانده می شود.
موتور های مختلفی که در مرورگر های مختلف برای جاوا اسکریپت نصب شده اند، نام های متفاوتی دارند. برای مثال:
- در مرورگر های کروم و اپرا: V8
- در فایرفاکس: Gecko
- در برخی ورژن های اینترنت اکسپلورر نیز “تریدنت” و “چاکرا”. در مرورگر Edge نیز ChakraCore
- در مرورگر سافاری نیز Nitro و SquirrelFish
بهتر است این نام ها به گوش تان خورده باشد چون در بسیاری از مقالات مربوط به برنامه نویسی وب در اینترنت، آن ها را خواهید دید.
خود ما نیز از این نام ها زیاد استفاده خواهیم کرد. برای مثال خواهیم گفت که “قابلیت فلان، توسط V8 پشتیبانی می شود”.
جاوا اسکریپت چه کار هایی می تواند انجام دهد؟
جاوا اسکریپت یک زبان برنامه نویسی “امن” است. به این معنی که دسترسی های سطح پایین به حافظه و پردازنده کامپیوتر شما را ندارد.
از آنجایی که جاوا اسکریپت برای کارکردن در داخل مرورگر ها طراحی شده است، می تواند تمامی کار های مربوط به صفحات وب و تعامل کاربر با سرور را انجام دهد.
به طور خلاصه جاوا اسکریپت می تواند کار های زیر را انجام دهد:
- اضافه کردن HTML به صفحه، تغییر دادن آن، و همچنین تغییر دادن استایل های CSS
- واکنش نشان دادن به رفتار کاربر، مثلا اجرای یک دستور در صورت کلیک موس یا کلیک دکمه.
- ارسال درخواست به سرورها. دانلود و آپلود فایل ها.
- گرفتن کوکی ها، پرسیدن سوال از کاربر، و نشان دادن پیام.
- به یاد داشتن اطلاعات سمت-کاربر (ذخیره سازی محلی).
جاوا اسکریپت چه کار هایی نمی تواند انجام دهد؟
برای تامین امنیت کاربران، قابلیت های جاوا اسکریپت فقط محدود به مرورگر است و خارج از آن هیچ کاری نمی تواند بکند. مگر در موارد خاص.
چندین مورد از محدودیت های جاوا اسکریپت:
- جاوا اسکریپت نمی تواند فایل های موجود در حافظه کامپیوتر را بخواند، یا تغییراتی روی آن ها ایجاد کند. چون دسترسی مستقیم به قابلیت های سیستم عامل ندارد.
در سیستم عامل های پیشرفته کنونی، امکان کار کردن با فایل ها وجود دارد، اما به شرطی که خود کاربر اجازه آن را بدهد.
مثلا وقتی یک فایل را با استفاده از قابلیت Drag And Drop در مرورگر قرار می دهید، به جاوا اسکریپت اجازه دسترسی داده اید.
جاوا اسکریپت با ابزار هایی مانند دوربین وب کم و میکروفون سر و کار دارد و می تواند آن ها را کنترل کند، اما باز هم به شرط اجازه مستقیم کاربر. - پنجره ها و Tab های مختلف از یکدیگر خبر ندارند. اگر کد های جاوا اسکریپت دو پنجره متفاوت، از دو وبسایت یا سرور متفاوت باشند، به هیچ وجه با یکدیگر تعامل ندارند و اصلا با خبر از دیگری نمی شوند.
این محدودیت نیز به دلیل تامین امنیت کاربران است. وقتی شما یک صفحه از یک وبسایت را در مرورگر خود باز کرده اید. همزمان نیز در پنجره ای دیگر در سایت com دارید ایمیل های تان را می خوانید، می توانید مطمئن باشید که سایت دیگر، امکان دزدیدن اطلاعات ایمیل شما را نخواهد داشت.
- باز هم به دلایل امنیتی، جاوا اسکریپت تنها می تواند با سرور های متصل به وبسایتی که باز گرده اید ارتباط برقرار کند. نه وبسایت هایی که باز نکرده اید و اصلا از آن ها خبر ندارید.
اصلی ترین نقاط قوت جاوا اسکریپت
قبل از این که آموزش جاوا اسکریپت را شروع کنیم، بهتر است از تمامی جهات آنرا بشناسیم. در بالا چندین مورد از مزایا و معایب جاوا اسکریپت را معرفی کردیم. حالا به اصلی ترین نقاط قوت آن بپردازیم:
- سازگاری کامل با HTML و CSS
- کار های ساده، به سادگی انجام می شوند.
- تمامی مرورگر ها به طور پیش فرض از آن پشتیبانی می کنند.
این سه مورد که گفتیم، فقط در جاوا اسکریپت وجود دارند. هیچ تکنولوژی مرورگر دیگری آنها را یک جا ندارد. به همین دلیل است که آموزش جاوا اسکریپت نیز مانند HTML و CSS ، از باید های طراحی وبسایت می باشد.
خوب. مواردی که به عنوان معرفی مطرح کردیم؛ کافی هستند. حالا می دانید که جاوا اسکریپت چیست؟ چه مزیت هایی دارد؟ معایب آن چیست؟ و چرا باید آنرا یاد گرفت؟
در مطلب بعدی به طور عملی شروع به برنامه نویسی جاوا اسکریپت خواهیم کرد. پس همراه ما باشید.
